Сяргей Дубавец — о писателе

Звычайна пісьменнікі пішуць пра тое, што добра ведаюць. Або пра тое, што хочуць пазнаць і выбіраюць такі шлях – пазнаваць праз напісанне твора. І Прагу і Радыё Салярыс, за якім пазнаецца Радыё Свабода, Дубавец добра ведае, бо і ў Празе працяглы час жыў, і на Радыё Свабода працаваў. Такім чынам, аповесць пра тое, што пісьменнік добра ведае.

Адразу ўзнікае пытанне да вобраза, які створаны ў самой назве аповесці – “Д’ябал запрэжаны ў плуг”. Аўтар тлумачыць яго сэнс наступным чынам: “Чалавек застаецца жывёлай, што ні кажы, у ім суіснуюць і боскае і д’яблава. І мудрасьць Пракопа была ў тым, каб жывёльную энергію д’ябла скіраваць у стваральнае рэчышча Бога”. Толькі да канца не зразумела: хто той Д’ябал, якога запрэглі ў плуг.

Гэтая аповесць досыць герметычная і патрабуе пэўных ведаў, прынамсі…

Кастусь (Вінцэнт Канстанцін) Каліноўскі – нацыянальны герой Беларусі, выступаў за звяржэнне царызму і аднаўленне Рэчы Паспалітай у межах 1772 году з захаваннем незалежнасці зямель ВКЛ. Свае выпускі «Мужыцкай праўды» і перадсмяротныя «Лісты з-пад шыбеніцы» падпісваў «Яська - гаспадар з-пад Вільні». Гераізацыя асобы Каліноўскага пачалася яшчэ ў часы СССР. Вось толькі самаабвешчаныя беларускія ўлады пужаюцца постаці паўстанца бы вагню і ўсяляк спрабуюць пазбавіцца і адмежавацца ад памяці пра яго. Вясной 2020 году ў «Бібліятэцы Свабоды» выйшла кніга змясціўшая ў сабе рэпартажы прасвечаныя Кастусю Каліноўскаму якія з'яўлялісь на «Радыё Свабоды» цягам амаль 20 гадоў. Першы артыкул з назвай «Магіла К. Каліноўскага» змяшчае рэпартаж з расследаваннем аб месцы дзе пахаваны Каліноўскі. Прычым…