Рецензии

Сколько я себя помню у меня всегда были "свои" журналы, которые мне выписывали по почте, как взрослой. В дошкольном возрасте я доставала из ящика "Веселые картинки", перед школой деловито вытаскивала "Мурзилку", а в третьем, "пионерском", классе уже получала вполне себе "взрослый" "Костер".
Чудесный был журнал! У меня был выбор: выписывать его или "Пионер". Я выбрала "Костер" и до сих пор уверена в своей правоте. Ну да ладно! Просто в одном из номеров этого дивного журнала и пришла ко мне повесть Эриха Кестнера "Близнецы". О двух совершенно одинаковых внешне девочках, но совершенно разных по характеру. Одна из них живет в Мюнхене, другая в Вене. У одной есть только папа, а другую воспитывает одинокая мама... Это сейчас нас не удивишь близнецами, их разлучением и подменами, а тогда я читала впервые об этом и с нетерпением ждала каждого номера, так как повесть печатали в лучших традициях того времени, с продолжением! Бойкая Луиза и скромная Лотта. Боже ты мой! Мои симпатии метались от одной девочки к другой, а от задуманной ими авантюры, что-то постоянно сжималось-разжималось внутри (может еда? — ха-ха-ха!!!). Я читала и перечитывала эту повесть, каждый раз переживая заново и неприязнь Луизы к Лотте, и их крепкую дружбу, и обмен "жизнями", и развязку всей истории. Журналы я бережно хранила долгие годы, но все-таки не уберегла. Сдается мне, что вместе с обожаемой "Юностью" отправились они на пункт сбора макулатуры в 90-е, когда я уже жила далеко-далеко от родительского дома.
Когда появился Интернет, я искала в нем эту повесть очень долго и вот года два назад она появилась на Флибусте. Начала читать и ... Боже, сплошное разочарование! Это она, но это не она же!!!
Разные переводы! Оооооооооооо...
То, что предлагают нам сейчас, это перевод Екатерины Вильмонт. Насколько же он тяжеловесней "костровского" 1979г., в исполнении А. Девель и И. Ломан! Сравните сами:

1.Знаете ли вы Зеебюль? Горную деревню Зеебюль на Бюльзее? Нет? В самом деле? Странно. Кого ни спросишь, никто не слыхал про Зеебюль! А может, про деревни, подобные деревне Зеебюль на Бюльзее знают именно те люди, которых не спрашивают? Меня бы это не удивило. Такое случается.
Ну, если вы не знаете Зеебюль на Бюльзее, вы вполне можете не знать и детский пансион, знаменитый летний пансион для девочек.

2.Эта история началась в горной деревушке Зеебюль на Бюльзее.
Если вы не знаете Зеебюль на Бюльзее, то, конечно, вы не знаете известнейшего летнего пансионата для девочек.

И это только начало! Может перевод Вильмонт и более полный, но тот, первый, для меня более ценен. А его, как назло, нет в сети! Только три первые главы. А книга хорошая! Подбросьте девчонкам 9-10 лет. Должно понравиться!

В детстве с огромным удовольствием прочитала историю о том, как две девочки, встретившись в летнем лагере, обнаружили, что не только похожи друг на друга, как две капли воды, но на самом деле являются сестрами-близнецами, родители которых расстались еще в их младенчестве, с тех пор одна из них живет с матерью, другая с отцом, и ни одна не подозревает о наличии сестры… Как и следовало ожидать, сестрички задумывают ловкую авантюру, меняясь местами, и в результате, по законам детской литературы, у нас хэппи-энд, все снова вместе, и все просто замечательно…
Однако, повзрослев, я начала задумываться о том, что едва ли в реальности все сложилось бы слишком счастливо именно после воссоединения семьи. Прежде всего, у очаровательной, живой, непоседливой и шаловливой (гиперактивной, как сказали бы сейчас) Луизы уже в ее 9-10 лет четко выражены замашки диктатора, лидера, который требует, чтобы все и всегда делалось только в соответствии с его желаниями. Когда сестры действительно станут жить вместе и посещать один класс, Луиза, скорее всего, будет подавлять тихоню Лотту, «выезжать» в учебе за счет значительно более прилежного «двойника», к тому же отец уже успел порядком ее избаловать, и родителям эта девочка наверняка будет впоследствии предъявлять немалые претензии.
Далее, Лизелотта и Людвиг. Они были когда-то вместе совсем недолго, теперь вот опять начинают жить общей жизнью после почти десятилетней разлуки, но они ведь совершенно не знают теперь друг друга, а за 10 лет любой человек непременно изменится, и в безоблачное супружество ну совершенно не верится при таком раскладе. В реальности они неминуемо быстро начали бы ссориться, проявлять взаимное недовольство и неизвестно, сколько бы они оставались рядом на самом деле. При этом неуравновешенная и не признающая никаких авторитетов Луиза, став немного постарше, вполне могла бы связаться с не самой лучшей компанией и пойти в жизни отнюдь не тем путем, которого бы желали ее родители… Примерная Лотта, наверное, сможет получить образование и профессию, но будет ли счастлива, всегда уступая сестре и идя у нее на поводу – неизвестно. Детская история, конечно, очень мила и не может не понравиться, но вот если заглянуть немножко дальше…

Я всей душой люблю фильмы "Двое: я и моя тень" с сестрёнками Олсен и "Ловушка для родителей" с Линдси Лохан в главных ролях)) Не упускаю возможности посмотреть их, если вижу в программе на одном из телеканалов. Когда мне на глаза попалась эта небольшая по объёму книжечка, я почитала аннотацию и узнала знакомый сюжет. Как же я была обрадована тем фактом, что могу познакомиться с литературными героинями этой истории. На мой взгляд, по сюжету ближе к книге всё же фильм "Ловушка для родителей". Но, видимо, именно большая любовь к экранизации и сыграла со мной злую шутку. Книга у меня не вызвала того эмоционального отклика, который не перестаёт вызывать фильм.

Герои мне показались какими-то скучными, картонными: девочки ни разу не милахи-вредины, мама какая-то отрешённая, а папа вообще отдельная история)) При просмотре фильма у меня частенько были глаза на мокром месте: то от смеха, то от излишней сентиментальности )) А книга не вызвала практически никаких эмоций: сухо, скупо, неинтересно. В фильме меня забавляли проделки девчонок, особенно в лагере, а ещё козни, которые они строили папиной "Бастинде", когда отправились вчетвером в ежегодный поход)) В книжной же версии как таковых проделок я не увидела. Только сухие факты: были в пансионе, познакомились, выяснили, что сёстры-близнецы, поменялись местами, свели родителей - всё... Короче говоря, это тот случай, когда фильм получился удачнее книги))

Судя по карточке книги, она ориентирована на читателя 11-14 лет, но, на мой взгляд, и подросткам будет скучновато читать данную историю.

В летнем лагере в горной деревне Зеебюль на Бюльзее встретились две очень похожие девочки. Только у одной косички, а у другой локоны, одна живет в Вене, а другая в Мюнхене, одна умеет готовить, а другая нет, одна живет с мамой, а другая с отцом, одна серьезная и сдержанная, другая шустрая и может наподдать, если придется. Девочки быстро, хотя и не сразу, нашли общий язык. Кроме внешности, они нашли и другие детали, которые их объединяют и очень удивились, обрадовались, а потом огорчились. Но дети не умеют печалиться долго, они скорее придумают какую-нибудь шалость. Вот и близнецы задумали помняться местами и родителями с единственной целью - построить полную семью, которой они никогда не знали. Где будут папа и мама, где будут сестры, а, возможно, и братья. Где не будет иногда очень одиноко, а любовь, дружба и взаимопонимание станет неотъемлемой частью их маленького мира.

Мне такие книжечки помогают отвлекаться от повседневных проблем и серьезной литературы. Помогают, кстати, больше, чем шаблонные романы, которые на один раз. В этом плане для меня хорошая детская литература, как таблеточка-витаминка.

Просто, интересно, постоянная смена действий, приключения и проделки. Не обошли стороной проблему отношений в семье, развод родителей, недостаток внимания, который возникает на фоне постоянной занятости взрослых.

Буквально в конце прошлого года впервые посмотрела фильм "Двое: Я и моя тень (It Takes Two, 1995)", который снят, как оказывается, по мотивам повести. Потому сюжет и визуальная картинка у меня были свежи, и приступала я к этой книжке с определенным пониманием содержания. Честно говоря, это несколько снизило позитивный эффект книги, ведь и повороты истории более-менее известны, и мотивация героев заранее понятна. Предыстория, которая становится известной где-то к середине книги, сестер-близнецов Луизу и Лотту разделили между собой родители при разводе. Но они встречаются вполне себе случайно, видят напротив себя идентичную девочку. Поняв, кто перед ними, и пройдя все этапы от отрицания до принятия, они начинают совместно продумывать какие-то действия, чтобы узнать своих разведенных членов семьи. Книга миленькая для 12-летних милых домашних девочек, которые, несомненно, оценая, примут и порадуются. Не могу не процитировать самый трогательный момент, когда настает время определяться, и девочки торгуясь за самое ценное жертвуют тем, что казалось ценным раньше:

— А почему, собственно, нам не велено было делать вам подарки ко дню рождения?
Лоттхен, собравшись с духом, отвечает:
— Потому что мы хотим то, чего нельзя купить.
— Что же вы такое хотите? — интересуется мама.
Тут уж настала очередь Луизы собираться с духом. И она, трепеща от волнения, объясняет:
— Мы с Лоттой хотим ко дню рождения, чтобы вы позволили нам теперь всегда быть вместе!
Ну, наконец-то, насилу выговорила! Родители молчат. Потом Лотта тихонько произносит:
— Тогда вам не надо будет никогда ничего нам дарить. Всю жизнь. Ни ко дню рождения. Ни к Рождеству. Никогда-никогда!
Родители по-прежнему молчат.
— Ну, вы хоть попробуйте! — Глаза у Луизы полны слез. — Мы будем себя очень, очень хорошо вести. Еще лучше, чем теперь. И вообще, тогда все-все будет куда лучше!
Лотта подхватывает:
— Мы вам это твердо обещаем!
— Честное-пречестное слово и вообще все… — поспешно добавляет Луиза.

"Добрая старая книжка с хорошим концом…" так финализирует сам автор. И в целом так и есть, все многоходовочки детские доводят историю до счастливого конца, что и требовалось. Книга получилась милая, фильм не затмевает, но позитивом меланхолично-радостным заряжает.

Приступая к этой книге, я рассчитывала на милую детскую книжку, нечто вроде ностальгического ретро.

Книжка, конечно, детская, написана простым понятным языком, в стиле "я расскажу тебе сказку, дружок". Но вопросы в книге совсем не детские и их впору задавать взрослым. Мой знакомый рассказывал, что когда ему было шесть, а брату четыре, родители были близки к разводу. Старший то ли услышал, то ли догадался, но понял по-своему, рассказал младшему и вот двое явились к родителям c вопросом - "Мама! Папа! А как вы будете нас делить? А то я сегодня игрушки убрал, а он чашку разбил!" Уж не знаю, что повлияло, но родители вовремя опомнились и живут и по сей день счастливо, нянча правнуков. Старшие герои книги вопросами не заморачивались, просто взяли и поделили, благо детей двое. О том, как к этому относятся дети, никто не спрашивал. Старшие решали свои мелкие проблемы - насолить другому, не остаться одному.

В книге все кончилось хорошо, девочки случайно встретились, все поняли, придумали план воссоединения и он сработал. Но это в книжке. Можно упрекнуть их в изрядной доле коварства и во вмешательстве в чужую личную жизнь. Но кто будет исправлять ошибки взрослых, если не их дети?

В жизни все как правило гораздо хуже.

Две девятилетние девочки, Лотта и Луиза, одна из Вены, другая из Мюнхена, неожиданно встречаются на каникулах и понимают, что они сестры. Да не просто сестры, а близнецы, как две капли воды похожие друг на друга. Оказывается, их родители когда-то очень давно развелись и разделили детей, одна осталась жить с мамой, другая осталась жить с папой. Девочкам очень хочется, чтобы они жили все вместе с обоими родителями. И вот они разрабатывают план воссоединения семьи и решают поменяться местами. Та, которая жила с мамой едет жить к отцу, а та, которая жила с отцом уезжает к матери.
Удивительно добрая семейная история с забавным нетривиальным сюжетом и счастливым концом.
Что называется "MustRead" для детей и взрослых. Обидно, что эта книжка не попалась мне в моем детстве, но лучше поздно, чем никогда.

Інфармацыйная гадзіна
Перад намі моцная падлеткавая кніга. Дынамічная, рэалістычная, педагагічная, аптымістычная. Здольная захапіць экшэнам і натхніць на філасафаванне, а таксама выхаваць добрага адказнага грамадзяніна, куды ж без гэтага.

Асноўнае дзеянне адбываецца ў школе і вакол яе. Першыя дзве чвэрці дзясятага класа і крыху трэцяй. Урокі, бацькі, хобі, пікнікі, кампы і тусня. Тры хлапцы і адна дзяўчына - у галоўных ролях. Назва троху падманвае: чараўніцтва не прысутнічае, ёсць пара эпізодаў з лёгкай містыкай на ўзроўні народных замоваў і прычараванняў.

Шкалата знаёміцца, сябруе, здраджвае, варагуе, інтрыгуе, смяротна крыўдзіцца, здымае разам кіно, ездзіць на лецішча, ладзіць стрыптыз наўпрост на перапынку ў класе, шкадуе п'янага настаўніка і цвярозых настаўніц, дапамагае бамжу, шукае паразуменне з бацькамі і з сабой, адстойвае свае прынцыпы, мяняе свае прынцыпы, разгадвае чужыя таямніцы... і ці мала што яшчэ...

Такое моцнае заглыбленне ў школьныя будні і святы даволі жорстка акрэслівае аўдыторыю кнігі: падлеткі і тыя, хто хоча вяртацца і перажываць зноў усе "выгоды" пубертатнага перыяду, апісаныя адпаведнай спрошчанай мовай. Гэта не суперкніга для любога ўзросту, як найславуцейшы "Гары Потэр" або сур'ёзная С кем бы побегать Давіда Гросмана.

Урок беларускай мовы
За сачыненне - 8/6.
Напісана проста-добра. Дастаткова проста і натуральна, каб падлетак не праштурхоўваўся праз словапляценне дарослага; недастаткова добра, каб тэкст стаў узорам прыгожага пісьменства. Змест відочна пераважае над формай - многа ўсяго і гэта ўсё трэба лаканічна пераказваць.

Перфект аўтару за лёгкі слэнг, няўжо мы дажылі да тых прагрэсіўных дзён, калі афіцыйнае выдавецтва "Мастацкая літаратура" дазваляе сабе (і нам) ужываць такія частотныя словы, як "пофіг", "трындзец", "тэліць", "херня", не толькі "сэкс", але і "трах".
Праца над памылкамі
Я вельмі старалася адключыць у галаве праверку правапісу. Тым больш што электронны варыянт з сайта-які-нельга-называць далёкі ад дасканаласці (там, адпаведна часопіснай публікацыі, вялікі эпізод прапушчаны і пераказаны коратка словамі рэдактара). Будзем думаць, што ў папяровай кнізе не сустракаюцца праз раз "дзявятка" і "дзевяты", "крыятывяць" і "крэатывіць", "дзяўчыны" замест "дзяўчат" і "чацвёра дзяўчат", хоць "чацвёра" не ўжываецца з жаночым родам; можа, там паправілі "на поле жне" як "на полі", "звяртацца за дапамогай" як "па дапамогу", "за сушняком" як "па сушняк", "нас прабачыла" на "нам прабачыла", "двума парамі" на "дзвюма" і так далей, так далей... Гатовая біцца лбом аб сценку ад роспачы - няўжо мы назаўсёды страчваем правільнае ўжыванне прыстаўных галосных ("біцца ілбамі", "да ілба" - трэба "біцца лбамі", "да лба"): з дзясятка апошніх чытаных беларускамоўных кніг, выдадзеных у новым тысячагоддзі, не было ніводнай(!) без памылковага напісання.

Урок матэматыкі

Юрась даводзіць ёй, што будучыня - цалкам спрагназаваная сучаснасцю, і матэматычным метадам можна прадказаць значныя падзеі.

Структура тэксту і логіка неблагія, але не ідэальныя. Падлеткавыя стасункі накрэсліваюцца ў няпростыя геаметрычныя фігуры з сяброўства, кахання, любові, віны. Аўтар задае складаную задачку з мноствам невядомых і пераменных. Цудоўна, што сюжэты ў сюжэце далёка не заўсёды схематычныя і прадказальныя ды амаль усе маюць рашэнне. Праўда, шмат лішніх (?) дэталяў і ёсць пару нестыковак (напрыклад, чаму юнак дзівіцца несіметрычнаму матыльку, калі ён бачыў яго ў дзяцінстве ў рэальнасці). Пад канец жа аўтар цалкам забываецца на галоўную антаганістку галоўных герояў. Ну, і ў фінале дае некалькі салодкіх меладраматычных развязак. Хай так, падлеткі, як правіла, любяць казкі, толькі нікому ў гэтым не прызнаюцца.

Хочацца верыць, што сапраўды троху прыпынілася цкаванне "батанікаў" і сярод падлеткаў дзякуючы Шэрлаку Камбербэтчу і хай-тэку ўсталявалася мода на інтэлект. У "нашай", гапееўскай кампаніі ажно два разумнікі: матэматык і проста эрудыт, але галоўны - просты хлопец, з якім зручна асацыяваць сябе чытачу. Дарэчы, у кнізе можна нават убачыць пэўнае лёгкае супрацьстаянне ўтылітарызму матэматыкі і хаатычнай фальклорнай пачуццёвасці - так бы мовіць розуму і сэрца.

Біялогія
Мы назіраем праўдападобных падлеткаў у натуральным жыццёвым асяродку: яны глядзяць "Гульню тронаў", завісаюць у інтэрнэце, належаць да розных субкультураў (толькі "антыфа" хіба не састарэлы рух?), разважаюць над дарослымі пытаннямі, задужа далікатна кранаюць тэму сэксу...

На жаль, ненатуральнымі намаляваныя дарослыя. Ну ладна - настаўнікі: сапраўды, усведамленне, што яны таксама людзі, з слабасцямі, асабістым жыццём, закаханасцямі ці шкілетамі ў шафах - гэта ашаламляльнае адкрыццё старшакласніка. Але ўсе настаўнікі ў школе Гапеева ўсё разумеюць, ідуць насустрач, а калі адзін і не - то старога самадура, як высветлілася, школьнікі таксама зразумеюць і не проста прабачаць яму, але яшчэ і папросяць прабачэння (вы верыце? я - не). Асабліва смешна аўтар паказвае, як не трэба пісаць лісты ў міністэрства ці райана ў абыход школьнага кіраўніцтва: прыкол у тым, што менавіта лісты вышэй сапраўды эфектыўныя, у адрозненне ад унутраных разборак і дробязнай помсты завучаў і настаўнікаў.

А вось бацькі-цені зусім нерэальныя: яны з'яўляюцца, каб даць грошы (вось пашанцавала! усім бы так), ключы ад лецішча, апавесці сваю кранальную гісторыю, падтрымаць... Вельмі педагагічна, але не дужа рэалістычна. Галоўны канфлікт пакаленняў адсутнічае. У аднаго хлопца, праўда, бацька-алкаголік (ён яшчэ і праграміст, а жонка ў яго прагрэсіўная журналістка - як гэта можа спалучацца, не ведаю), але сапраўднага брыдотнага побытавага алкагалізму вы не ўбачыце.

І давайце ўжо пяройдзем да галоўнага ўрока...

Урок шчырасці

Ненавіджу школу, ненавіджу горад. Усё несапраўднае. Паказуха. Падробка.

Нідзе нічога сапраўднага! Жадаем - адно, кажам - другое, робім - трэцяе.

Як я памятаю гэтае падлеткавае жаданне сапраўднага! Як трапна аўтар схапіў мо найгалоўнейшае для юнака. Але як жа ён змазаў вострыя вуглы...

Няма ў кнізе ні сапраўднай сацыяльнай бяды, ні адхіленых, сацыяфобных падлеткаў (надта ўжо лёгка гапееўскія стасункуюць з дарослымі), ні сапраўднай бойкі, ні сапраўднага булінгу. Сябры натрапляюць на бамжа - і гэта ветлівы няшчасны бомж. Ну, ок, пашанцавала. Веру, бываюць нават такія шчырыя, як у кнізе, бээрэсэмаўцы (чаго не трапляецца ў нашым дзіўным свеце, хоць рэчаіснасць і сумняваецца). У сітуацыі супрацьстаяння між дарослымі гучыць фраза "знайшоўся бэнээфавец" - і я не разумею, да чаго яна, бо ўся ж кніга на беларускай, а гэта традыцыйны закід менавіта да мовы - праўдзівая фраза ў непраўдзівай сітуацыі. Нейкіх хлопцаў затрымліваюць за прыналежнасць да субкультуры, але гэта ў суседняй школе, нашаму герою пагражае толькі канфлікт за майку з сімволікай (не той сімволікай, пра якую вы падумалі, і герой урэшце ідзе на такі жаданы ўсімі кампраміс) - і гэта таксама не пра сапраўдны канфлікт апазіцыйнай беларускай моладзі.

Аўтар як бы намякнуў на праўду, але ўсе вострыя вуглы абышоў. Дык ён малайчына ці... трус? Паўпраўда - хіба не паўхлусня?.. Не ведаю, можа, не ўсім маладым патрэбная жорсткая літаратура пра рэчаіснасць як яна ёсць. Добра, калі кніга сапраўды захапляе і вучыць. Выдатна, што і такая кампрамісная кніга выйшла ў дзяржаўным выдавецтве і будзе даступная ў бібліятэках і кнігарнях. І я таксама не люблю чарнухі ў літаратуры, але мяне чамусьці засмучае лайтавая версія жыцця.

По-русски лайтовая версия жизни...

Здесь...

Информационный час
Перед нами сильная подростковая книга. Динамическая, реалистичная, педагогическая, оптимистичная. Способная захватить экшеном и вдохновить на философствование, а также воспитать хорошего ответственного гражданина, куда ж без этого.

Основное действие происходит в школе и вокруг нее. Первые две четверти десятого класса и немного третьей. Уроки, родители, хобби, пикники, компы и тусня. Три парня и одна девушка - в главных ролях. Название немного обманывает: волшебства нет, есть пара эпизодов с легкой мистикой на уровне народных заговоров и приворотов.

Школота знакомится, дружит, предает, враждует, интригует, смертельно обижается, снимает вместе кино, ездит на дачу, устраивает стриптиз прямо на перемене в классе, жалеет пьяного учителя и трезвых учительниц, помогает бомжу, ищет общий язык с родителями и с собой, отстаивает свои принципы, меняет свои принципы, разгадывает чужие тайны... и мало ли что еще...

Такое сильное погружение в школьные будни и праздники довольно жестко очерчивает аудиторию книги: подростки и те, кто хочет возвращаться и переживать снова все "выгоды" пубертатного периода, описанные соответствующим упрощенным языком. Это не суперкнига для любого возраста, как знаменитейший "Гарри Поттер" или серьезная С кем бы побегать Давида Гроссмана.

Урок белорусского языка
За сочинение - 8/6.
Написано просто-хорошо. Достаточно просто и естественно, чтобы подросток не продирался через словоплетение взрослого; недостаточно хорошо, чтобы текст стал образцом изящной словесности. Содержание явно превалирует над формой - много всего и это всё нужно лаконично пересказывать.

Перфект автору за легкий сленг, неужели мы дожили до тех прогрессивных дней, когда официальное издательство "Мастацкая літаратура" позволяет себе (и нам) применять такие частотные слова, как "пофиг", "трындец", "тэлить", "херня", не только "секс", но и "трах".
Работа над ошибками
Я очень старалась отключить в голове проверку правописания. Тем более что электронный вариант с сайта-который-нельзя-называть далек от совершенства (там, соответственно журнальной публикации, большой эпизод пропущен и изложен кратко словами редактора). Будем думать, что в бумажной книге не встречаются через раз "дзявятка" и"дзевяты", "крыятывяць" и "крэатывіць", "дзяўчыны" вместо"дзяўчат" і "чацвёра дзяўчат", хоть "чацвёра" не используется с женским родом; может, там поправили "на поле жне" как "на полі", "звяртацца за дапамогай" как "па дапамогу", "за сушняком" как "па сушняк", "нас прабачыла" на "нам прабачыла", "двума парамі" на "дзвюма" и так далее, так далее... Готова биться лбом о стенку от отчаяния - неужели мы навсегда теряем правильное применение приставных гласных ("біцца ілбамі", "да ілба" - надо "біцца лбамі", "да лба"): из десятка последних читаных белорусскоязычных книг, изданных в новом тысячелетии, не было ни одной (!) без ошибочного написания.

Урок математики

Юрий уверял ее, что будущее - полностью спрогнозировано настоящим, и математическим методом можно предсказать значимые события.

Структура текста и логика неплохие, но не идеальные. Подростковые отношения рисуются в непростые геометрические фигуры из дружбы, влюбленности, любви, вины. Автор задает сложную задачку с множеством неизвестных и переменных. Здорово, что сюжеты в сюжете далеко не всегда схематические, предсказуемые и почти все имеют решение. Правда, много лишних (?) деталей и есть пару нестыковок (например, почему юноша удивляется несимметричной бабочке, если он видел ее в детстве в реальности). Под конец же автор совершенно забывает главную антагонистку главных героев. Ну, и в финале дает несколько сладких мелодраматических развязок. Пусть так, подростки, как правило, любят сказки, только никому в этом не признаются.

Хочется верить, что действительно немного приостановилась травля "ботаников" и среди подростков благодаря Шерлоку Камбербэтчу и хай-тэку установилась мода на интеллект. В "нашей", гапеевской компании аж два умника: математик и просто эрудит, но главный - простой парень, с которым удобно ассоциировать себя читателю. Кстати, в книге можно даже увидеть некоторое легкое противостояние утилитаризма математики и хаотичной фольклорной чувственности - так сказать ума и сердца.

Биология
Мы наблюдаем правдоподобных подростков в естественной среде обитания: они смотрят "Игру престолов", зависают в интернете, принадлежат к разным субкультурам (только "антифа" разве не устарелое движение?), размышляют над взрослыми вопросами, слишком осторожно затрагивают тему секса...

К сожалению, неестественными изображены взрослые. Ну, ладно - учителя: действительно, осознание, что они тоже люди, со слабостями, личной жизнью, влюбленностями или скелетами в шкафах - это ошеломляющее открытие старшеклассника. Но все учителя в школе Гапеева всё понимают, идут навстречу, а если один и нет - то старого самодура, как выяснилось, школьники также поймут и не просто простят ему, но еще и попросят прощения (вы верите? я - нет). Особенно смешно автор показывает, как не надо писать письма в министерство или районо в обход школьного руководства: прикол в том, что именно письма выше действительно эффективны, в отличие от внутренних разборок и мелочной мести завучей и учителей.

А вот родители-тени совсем нереальные: они появляются, чтобы дать денег (вот повезло! всем бы так), ключи от дачи, рассказать свою трогательную историю, поддержать... Очень педагогично, но не очень реалистично. Главный конфликт поколений отсутствует. У одного парня, правда, отец-алкоголик (он еще и программист, а жена у него прогрессивная журналистка - как это может сочетаться, не знаю), но настоящего отвратительного бытового алкоголизма вы не увидите.

И давайте уже перейдем к главному уроку...

Урок искренности

Ненавижу школу, ненавижу город. Все ненастоящее. Показуха. Подделка.

Нигде ничего настоящего! Желаем - одно, говорим - второе, делаем - третье.

Как я помню это подростковое желание настоящего! Как метко автор схватил, может, самое главное для молодых. Но как же он смазал острые углы...

Нет в книге ни настоящей социальной беды, ни отстраненных, социофобных подростков (слишком уж легко гапеевские общаются со взрослыми), ни настоящей драки, ни настоящего буллинга. Друзья натыкаются на бомжа - и это вежливый несчастный бомж. Ну, ок, повезло. Верю, бывают даже такие искренние, как в книге, бээрсээмовцы (чего не попадается в нашем странном мире, хотя действительность и сомневается). В ситуации противостояния между взрослыми звучит фраза "нашелся бэнээфовец" - и я не понимаю, к чему она, вся же книга на белорусском, а это традиционный наезд именно на язык - правдивая фраза в ложной ситуации. Каких-то парней задерживают за принадлежность к субкультуре, но это в соседней школе, нашему герою грозит только конфликт за майку с символикой (не той символикой, о которой вы подумали, и герой в конце концов идет на желанный всеми компромисс) - и это тоже не о настоящем конфликт оппозиционной белорусской молодежи.

Автор как бы намекнул на правду, но все острые углы обошел. Так он молодец или... трус? Полуправда - разве не полуложь?.. Не знаю, может, не всем молодым нужна жесткая литература о действительности как она есть. Хорошо, если книга действительно захватывает и учит. Замечательно, что и такая компромиссная книга вышла в государственном издательстве и будет доступна в библиотеках и книжных магазинах. И я тоже не люблю чернухи в литературе, но меня почему-то огорчает лайтовая версия жизни.

Два гады таму ў выдавецтве "Кнігазбор" у серыі "Пункт адліку" выйшла дэбютная кніга маладой пісьменніцы Аліны Длатоўскай «Ген зямлі» . Супергеройскае фэнтэзі з беларускім каларытам, у якім аўтарка разважае на тэму будучыні беларускай культуры і мовы.
Сёлета ў выдавецтве "Янушкевіч" пабачыла свет другая кніга Аліны — "Арнаменты". Для мяне яна асабліва важная, бо я была рэдактарам. Таму страшна было перачытваць пасля таго, як кніга выйшла. Але як жа цудоўна працавалася з Алінай. Гэта чалавек, які сапраўды моцна перажывае за свой тэкст і клапоціцца пра яго якасць. Ну і адзін з самых чыстых рукапісаў, якія мне давялося рэдагаваць за апошні час. А кажуць, моладзь у нас непісьменная. Ды рукапіс Аліны быў нашмат больш пісьменным, чым рукапісы людзей, якія ўжо дзясяткі гадоў у беларускай літаратуры, а ўсё яшчэ робяць школьныя памылкі.
Новая аповесць Аліны — гэта гарадское фэнтэзі, і большая частка падзей адбываецца ў Мінску, а героі апынаюцца ў добра вядомых жыхарам сталіцы лакацыях: Камсамольскае возера, Купалаўскі сквер, Серабранка і г.д. У мяне асаблівая любоў да твораў, у якіх я магу перамяшчацца разам за персанажамі і разумець, у якім месцы адбываюцца падзеі.
Месца дзеяння абранае нездарма, бо паводле сюжэта вёскі пачынаюць выміраць, і следам за людзьмі ў гарады перабіраюцца і разнастайныя нячысцікі. У розных месцах сталіцы адбываюцца трагічныя здарэнні, якія на першы погляд падобныя да абсалютна верагодных. Напрыклад, часам людзі тонуць у гарадскіх вадаёмах. Але ж у дадзеным выпадку чалавек быў зацягнуты на глыбіню Вадзяніком, бо наважыўся купацца пасля Перунова дня.
Аліна добра папрацавала з беларускай міфалогіяй, стварыўшы каларытныя вобразы нячысцікаў: кашэчага караля Варгіна, Апіўня, які цісне на чалавечыя залежнасці, Лесуна, які прымушае блукаць тых, хто непаважліва ставіцца да прыроды, і іншых. Тут варта адзначыць, што кніга аздобленая ілюстрацыямі ў стылі японскай мангі, якія стварыў мастак Васіль Шарапаў.
Асноўныя чалавечыя персанажы ў аповесці — Ваяры Навальніцы. Іх галоўны закон — падтрымліваць баланс паміж нячысцікамі і людзьмі, таму яны змагаюцца з пачварамі. Але большасць з іх — падлеткі, і ў першую чаргу яны ўсё ж людзі, хоць і надзеленыя пэўнымі сіламі. Таму часам просты чалавечы пачатак у іх перамагае, і нішто чалавечае ім не чужое, у тым ліку высвятленне адносін паміж сабой. У гэтым плане твор добра паказвае падлеткавую псіхалогію, прычым без старпёрскага маралізатарства. І героі сапраўды размаўляюць, думаюць і дзейнічаюць як падлеткі, а не робаты, як у многіх падлеткавых творах аўтараў старэйшага пакалення.
Падзеі адбываюцца ў двух часавых пластах: час галоўных падзей аповесці і пяць гадоў таму. Твор невялікі і праз гэта даволі дынамічны, насычаны дзеяннямі, таму чытаецца лёгка і хутка. Зусім няма вады і не паспяваеш стаміцца. Кніга будзе цікавая падлеткам і зможа зацікавіць іх беларускай літаратурай. Але і дарослыя могуць атрымаць асалоду ад твора.
Гэтую кнігу вельмі раю і шчыра радуюся таму, як Аліна ў творчым плане вырасла з папярэдняй кнігі. Мне спакойна за будучыню беларускай літаратуры, калі ў ёй растуць такія аўтары.

В юности я обожала "Двое: Я и моя тень" с близняшками Олсен, не сосчитать сколько раз смотрела, да и "Ловушка для родителей" с Линдси Лохан тоже нравилась, но даже и не знала, что это всё по книге, хотя тогда я и не интересовалась подобным) Но сейчас, когда узнала, уже не смогла пройти мимо, но экранизации сделали своё дело, они настроили на определённый лад и ожидания от книги, а они не оправдались. Я ждала гораздо больше проделок близнецов, а их-то в книге почти не оказалось и это моя самая основная претензия. Ну да, говорится, что лишь одна близняшка непоседа, а вторая ответственная и как "маленькая взрослая", но даже непоседа как-то быстро становится похожа на свою ответственную копию, а это сложновато в 9 лет всё же))) Хотя, с другой стороны, такая быстрая перемена позволила им так успешно обманывать всех вокруг, и это просто приходится принять на веру, и это сейчас, с высоты своих лет, я больше думала, что так долго вряд ли получилось бы обманывать. Да, внешне спутать легко, тем более, что и различие причёсок девочки убрали, и для тех, кто не так часто сталкивался перемены в мелочах будут совсем незаметны, тем более, что дети и их увлечения меняются так стремительно. Но вот животных даже одинаковой внешностью не спутать, но кто же поверит собаке, когда глаза не замечают подмены, а лай списывают на забывчивость пса? Хотя надо отдать автору должное, он сделал максимальные допущения, чтобы поверить, что и родители не заметили подмены, ибо отец всё "бытовое" общение с самого рождения девочки отдал на откуп нянь, а мама постоянно на работе, что дочь видит лишь изредка и недолго. А остальные просто отметили, что девочки изменились, но каждая из сторон лишь порадовалась переменам, поскольку непоседа стала более ответственной, и приписали это взрослению, а "маленькая взрослая" чуть ожила и стала больше похожа на девочку))) Да и, опять же, дети при чтении не будут столь глубоко вдаваться в подробности, как это они так провернули, они просто примут такую возможность к действию! Как и то, что реально помирить родителей, которые когда-то развелись, тем более если развод был не скандальный и не по глубоко непримеримым причинам, а, скорее, по причинам ещё не отгулявшего "юношеского максимализма" и нежелания идти на компромисс, тем более, что творческие личности в принципе плохо идут на эти самые компромиссы. Но когда уже есть опыт за плечами, да ещё и дети не "кричащие младенцы", а уже почти 10 лет, и есть опыт "одинокой жизни", то на некоторые моменты начинаешь смотреть иначе и, возможно, как и здесь, "старое" покажется гораздо лучше, чем неизвестное новое. Тем более, что знаю пару случаев в реальности, когда люди женились ещё раз в зрелом возрасте, хотя в молодости казалось, что развод навсегда, пусть там обходилось без такой милой помощи близнецов)))
Остаётся надеяться, что восстановление больше ради детей, лишь с оглядкой на себя, будет счастливым и все ошибки прошлого будут учтены, тем более, что предпосылки к этому есть, ведь если изначально отцу нужна была тишина для работы, то теперь ему гораздо лучше работается, когда из-за стены доносится дружный смех.
И ещё возможно это не вина автора, а перевода, но написано так сухо, что даже местами было скучно, хотя ведь повесть совсем не большая и, возможно, если бы было чуть больше ожидаемых проделок, а не описаний как-то жизненных ситуаций, то и на язык меньше обращалось внимания. А так порой казалось, что книга больше для взрослых с посылом "не поступайте как эти двое, и помните, что вас теперь не двое, а уже четверо и мнение младшей пары не важно в семье лишь до той поры, пока они малышки в колыбели, а потом это уже тоже личности и с их мнением и поведением надо считаться" В общем, не удалось автору отвлечь моего внутреннего зануду настолько, чтобы я отвлеклась от мысли "а могло бы это действительно быть".

Хорошая, добрая детская книга с приключениями. Если бы я прочитала её в детстве, она точно стала бы одной из самых любимых моих книг. Приключения девочек-близнецов, неожиданная и очень удачная встреча, переодевания и обмен семьями и, главное - счастливый финал. С точки зрения ребенка мне не к чему придраться даже сейчас.
Но вот точка зрения взрослого очень сильно подводит и портит всю картину. Первый и главный вопрос - ну как родителям пришла в голову такая безумная мысль - при разводе разделить близнецов и оставить одного папе, а другого маме?! И ничего им при этом не сказать. Если бы не счастливая случайность, то как бы оно все вышло дальше в жизни? И ещё один момент - он в этой книге получился решающим для счастливого развития сюжета, но вот меня просто от него покоробило. Манипулирование ребенком родителей. Сколько судеб ломается из-за того, что дети в неполных семьях не дают устраивать родителям свою личную жизнь! И, главное, как сложно что-то с этим поделать - почти наверняка родитель пойдет на поводу у ребенка и поставит крест на своей личной жизни. Да, в этой книге мы на стороне девочек, нам тоже не нравится коварная претендентка на сердце отца и потому такое манипулирование здесь читателем приветствуется. Но в реальной жизни применяются такие же виртуозные и хитроумные методы и родительская жизнь устраивается увы не по их желанию.
Вот не надо наверное под таким углом смотреть на детские книги! Но вот здесь не получилось. Однако, если не принимать всего этого во внимание, то книга замечательная, интересная, добрая и хорошая. Всем детям очень рекомендую))

Все, что логично было бы написать в рецензии, уже написано в самой книге: предисловии от переводчика и послесловии Э. Грайфер. Переводчиком, кстати, выступила Екатерина Вильмонт. Та сама Вильмонт, чьими детективами серии «Черный котенок» я зачитывалась в детстве. И к переводу этой книги вопросов нет, а вот к Лунгиной, которая переводила «Эмиль и сыщики» есть, но об этом в следующий раз.

Но по порядку: предисловие. Нельзя не согласиться с Екатериной Николаевной, что отличительные черты произведений Кестнера – это талант и доброта. «Его талант добр, а доброта талантлива» – ни убавить, ни прибавить. Всего три книги автора я прочитала, что относительно немного, но с иными писателями от всего одной якобы детской книги становится плохо и пропадает желание продолжать знакомство. У Кестнера не встретишь резких, агрессивных, жестоких эпизодов, при том, что жесткие моменты присутствуют. Но если нужно описать расстраивающую ситуацию, то он делает это мягко и обходительно. Герои изо всех сил стараются исправить положение и, безусловно, история получает счастливый конец.

По поводу последнего интересно было прочитать раздел «Размышления для родителей» в конце книги авторства Э. Грайфер. Интересен даже сам факт наличия такого раздела. О Грайфер удалось найти немного информации: она тоже переводчик с немецкого, но зачем ей поручили написать послесловие для меня осталось загадкой (может, раньше поучительное послесловие было своеобразной традицией?). В общем, после бочки мёда в виде непосредственно истории про близнецов Грайфер возвращает нас на грешную землю, любезно напоминая, что дети – это отражение взрослых в целом и родителей в частности, а также подбрасывает мысль о том, что современным взрослым дети вовсе не нужны. Неоднозначное, конечно, утверждение, есть над чем подумать.

И главное: история Луизы и Лотты закончилась удачно, но сколько детей из других историй останутся без счастливого финала? Наверное, если бы прочитавшие эту книгу взрослые задумались о своём поведении и изменили своё отношение к детям, мир стал бы чуточку лучше. Мир ребёнка так точно.

Думаеце, што казкі — гэта нешта для дзяцей? Тады як вам казка, дзе свякроў тройчы забівала толькі што народжанага ўнука і казала сыну, што гэта жонка ягоная дзіця сваё забіла? А гісторыя пра сабаку з 12 ныркамі, які мог і лася, і мядзведзя, і ваўка задушыць?
Вядомыя ўсім нам з маленства казкі, напрыклад, братоў Грым, якія звычайна сустракаюцца ў дзіцячых кнігах, гэта не зусім тое, што было запісана першапачаткова. Для маленькага чытача гэтыя творы выглядаюць чароўна і звычайна маюць пазітыўныя канцоўкі, зробленыя рэдактарамі кніг. Сапраўдныя ж народныя казкі далёка не такія светлыя і вясёлкавыя. Але ад таго не менш цікавыя.
У выдавецтве Янушкевіч выйшла кніга чарадзейных казак з ілюстрацыямі культавага беларускага мастака Валерыя Славука. Уклаў зборнік “Вядзьмар, які рабіўся ваўком” Антон Францішак Брыль. Кніга складаецца з 30 казак, якія ў канцы ХІХ і пачатку ХХ ст. былі запісаныя па ўсёй Беларусі. Казкі збіралі Павел Шэйн, Еўдакім Раманаў, Міхал Федароўскі, Уладзіслаў Вярыга і іншыя. Каб захаваць непаўторную атмасферу апавядальнікаў, укладальнік кнігі стараўся не вельмі змяняць казкі, толькі апрацоўваў іх. Праўда, некаторыя творы ў першапачатковых крыніцах былі запісаныя ўрыўкамі, таму спадару Брылю давялося іх крыху дапісваць.
У працэсе чытання гэтага зборніка мне прыдумалася адна цікавая забава: вечарам, калі на вуліцы стане цёмна, сесці ўсёй сям’ёй (калі адчуваеце, што вашы дзеці ўжо могуць слухаць такія гісторыі), уключыць ліхтарыкі (ці запаліць свечкі для больш аўтэнтычнай атмасферы) і ўголас чытаць гэтую кнігу. Убачыце, хто ў сям’і самы трывалы :)⠀
Дарэчы, фалькларысты тлумачаць жорсткасць казак тым, што першапачаткова гэтыя творы ўвогуле не адрасаваліся дзецям. А большасць сюжэтаў — гэта пераасэнсаванне старажытных абрадаў і рытуалаў. Таксама ёсць цікавая версія, што ў даўнія часы бацькі з маленства рыхтавалі сваіх дзяцей да няпростага жыцця. Вось і ставіліся да іх, як да дарослых, не баючыся расказваць такія гісторыі.
Зборнік атрымаўся цікавым і каларытным. Тут не толькі асаблівасці побыту сялян і паноў, але і багатая беларуская міфалогія. Тэкст дапаўняецца цудоўнымі ілюстрацыямі Славука. Кніга вялікага фармату, цвёрдая вокладка, 30 казак, 130 старонак і мноства ілюстрацый, часам на цэлыя развароты кнігі. Выдатнае папаўненне вашай бібліятэкі.
А вось тут я гартаю кнігу, можна паглядзець, як яна выглядае ўнутры.

Неплохая, слегка романтичная история встречи двух сестер-близнецов Луизы и Лотты в детском пансионе во время летних каникул.
Сперва - удивление, недоумение и даже злость. А затем - разгадка, восторг и замысел.

Луиза живет в Вене с папой-музыкантом, Лотта - в Мюнхене с мамой-художественным редактором. Обе девочки по-своему хороши, но вместе составляют единое целое, связующий элемент семьи. Как же так вышло, что семья оказалась разъединена, а сестры разлучены, даже не зная о существовании друг друга! Тайна, которую и предстоит решить девочкам. Но простые вопросы не для озорной Луизы и задумчивой Лотты, вопросами делу не поможешь. Необходимо решительно действовать! А пока каждая садится в свой поезд и уезжает к одному из родителей. Заметят ли родители, какую знатную "проделку" устроили им близнецы?!

Мило, отчасти трогательно, отчасти забавно!
Меня, правда, смутили некоторые моменты относительно поведения родителей, но я могу списать это на свою "взрослость".

Эрих Кестнер – третий лауреат премии имени Г.-Х. Андерсена (1960). Немецкий автор, поэт и сценарист.

Вся моя семья может несчётное количество раз могут пересматривать комедийные фильмы про близняшек, а особенно «Ловушка для родителей» и «Двое: я и моя тень». Поэтому когда я выбирала книги для знакомства с автором я долго не раздумывала.Сестры-близнецы познакомились в летнем лагере и поменялись местами. Уж очень им хотелось познакомиться с родителем, которого они не поняли. И попытаться воссоединить семью.

Книга мне очень понравились. Не нужно было читать между строк, все посылы и плюсы книги прямо на страницах, что для меня в детской литературе является огромным плюсом. Не было для меня неожиданных поворотов сюжета по понятным причинам, зато была радость узнавания (иногда она приятнее новизны).

Книга наполнена искромётным юмором, подняты важные темы. Есть диалог с читателем и с родителями. Очень простой язык, короткие предложения, достаточно небольшой объём дают прекрасную возможность самостоятельного чтения. Рекомендую историю для совместного чтения и самостоятельного.

А мне предстоит невероятный забег по экранизациям. Какое невероятное поле для деятельности и фантазии дал Кестнер: 3 немецких экранизации, 2 японских фильма, 3 американских, не менее 5 индийских, аниме-сериал и анимационный фильм. И, чувствую, это ещё далеко не все.

У чарговы раз упэўніваюся, што Валеры Гапееў — найлепшы сучасны пісьменнік, які піша для падлеткаў. Люблю і яго дарослыя кнігі, але з літаратурай для дарослых у нас няма праблемаў, а вось знайсьці якасную падлеткавую літаратуру — няпростая задача. Вельмі раю яго кнігі "Урокі першага кахання" , "Ведзьміна тоня" , "Я размалюю для цябе неба" , якія я і пасля 20 гадоў чытала з задавальненнем і заўжды рэкламую знаёмым дзецям.
Шкадую, што летась Гапееў не здолеў увайсці ў тройку лаўрэатаў Прэміі Гедройца з кнігай "Ноч цмока" (але ж патрапіў у шорт-ліст), затое сёлета яго нарэшце ацанілі, і літаральна на днях кніга “Мая мілая ведзьма” атрымала Прэмію Цёткі за найлепшую кнігу для дзяцей і падлеткаў.
Звычайная школа, 10 клас, падзелены на “эліту” і “плебс”, але ёсць і нейтральныя групоўкі, на якіх ніхто звычайна не звяртае ўвагі. Упэўнена, што і ў вашай школе нешта такое было. Вось у гэтым сярэднестатыстычным класе з’яўляецца новая вучаніца, Ядвіга Лелька, якая адразу прыцягвае ўвагу некаторых вучняў: яна знаёміцца з так званымі анархістамі класа, Кірам, Юрасём і Уладзем, упарта сцвярджаючы ім з усмешкай, што яна ведзьма. А далей школьнікаў чакаюць розныя выпрабаванні, накіраваныя на праверку трываласці іх сяброўства і маральных якасцей.
Кніга вельмі сучасная і блізкая цяперашнім падлеткам, бо героі ў ёй карыстаюцца “ўкантакцікам”, “вайберам”, але пры гэтым маюць разнастайныя тэарэтычныя, практычныя і творчыя здольнасці. Валеры Гапееў не асуджае апрыёры любых падлеткаў з вышыні свайго ўзросту (як бабкі на лаўцы), а паказвае, што сучасная моладзь даволі развітая, разумная і ў сваёй кемлівасці можа даць фору нават дарослым. Прыемна паказаныя ў кнізе і бацькі, і настаўнікі, якія паважаюць дзяцей і дазваляюць ім быць у пэўнай ступені самастойнымі і самадастатковымі асобамі.
Дзякуй аўтару, што ён высокага меркавання пра сучасных падлеткаў, бо напоўніў кнігу даволі сур’ёзнымі маналогамі і разважаннямі. Гэта не бяздумныя містычныя прыгоды школьнікаў, а сур’ёзны раман, які натхняе на роздум. Тут школьнікі дапамагаюць беспрытульнаму мужчыне ў мароз, крэатывяць у школе, знаходзяць бацьку аднакласніцы і проста жывуць. Трапляюць у праблемы і з гонарам з іх выходзяць, развіваюцца, сябруюць, сварацца, нават кахаюць.
Твор вельмі дынамічны, пастаянна нешта адбываецца, таму чытаецца на адным дыханні. Вось такой падлеткавай літаратуры хацелася б бачыць пабольш.

Анатацыя на кнігу абяцае «пацешыць аматараў цмокаў, ваўкалакаў ды рознага кшталту нячысцікаў». Але недахоп у тым, што спіс нячысцікаў, якіх можна знайсці ў кнізе амаль і абмежаваны гэтымі цмокамі ды ваўкалакамі, дадаць можна хіба што, русалку ды вялікае мноства чарцей. Вось толькі беларуская міфалогія больш шырэйшая і разнастайная.
Казкі сабраны з розных мясцін, тут і Добруш, і Сянно, і Бяроза, і Петрыкаў, і Клімавічы, і Лідчына. Зусім розныя беларускія куткі. Магчыма гэтым тлумачыцца тое, што асобныя казкі крыху адрозніваюцца ад усталяваўшыхся традыцыйных міфічных сюжэтаў.
Казка «Дзяцюк і чортава дачка» выстаўляе чорта нейкім дурнем, якога ашукаць вельмі проста. А ў міфах чорт з'яўляецца ці вельмі хітрым нячысцікам, ці Чортам – апанентам Бога па стварэнню, ці, хутчэй, па сапсаванню ўжо створанага.
З другога боку, казка «Доля і злыдні» прыклад поўнага супадзення з міфам. Доля тут адказвае за шчасце і поспех свайго гаспадара. Працавітая Доля заможнага брата забяспечвае яго поспех. А меньшаму брату брату трэба адшукаць сваю Долю-лайдачку, адлупцаваць яе, знайсці больш прыдатную для сябе і Долі справу і толькі потым прыйсуі да поспеху. А пасля трэба разабрацца і са Злыднямі, каб ад іх пазбавіцца трэба заманiць iх у мех і кінуць ў балота.
Казка вынесеная ў назву таксама адпавядае міфам, бо ведзьмары, выдзьмаркі і чараўнікі лёгка абарочваюцца ў ваўкалакаў і ў новым выглядзе шкодзяць людзям. А перакідваюцца яны куляючыся праз уторкнутыя ў зямлю нажы. А каб зноў зрабіцца чалавекам трэба кульнуцца праз нажы ад апошняга к першаму, але калі хоць адзін нож знікне чараўнік застанецца ваўкалакам.
Большасць казак аказалісь ўжо знаёмымі, але было дзве ці тры новых. Казкі месцамі занадта жахлівыя, але ў канцы ўсё прыходзіць да хэпі-энду. Для звычайных людзей дакладна, а для злых ды тых, хто знаецца з тагасветнымі істотамі канец дрэнны.

03:22

У 2018 годзе перакладчыца Ганна Янкута выдала сваю першую кнігу для дзяцей “Кот Шпрот і таямніца атракцыёнаў”, потым быў працяг гісторыі пра Шпрота. Цяпер я прачытала ўжо трэцюю кнігу Ганны і магу ўпэўнена сказаць, што яна таленавітая дзіцячая пісьменніца. Кот Шпрот стаў сапраўднай бомбай, я вельмі спадзяюся, што працяг будзе, а пакуль будзем разбірацца, што там у апошняй кнізе.

Гісторыя Марты разлічана на больш дарослых дзяцей: у ёй і тэксту пабольш, і ілюстрацый менш, і тэмы закранаюцца больш сур’ёзныя. Галоўная гераіня не можа перасоўвацца самастойна, бо яна ў інвалідным вазку. Тут Ганне адразу плюс, бо існуе вялікая колькасць цудоўных дзіцячых кніг, дзе ўсе здаровыя, нічога непрыемнага не адбываецца. Але ёсць жа іншыя дзеці, якім таксама хочацца пачытаць пра сябе. Ды і здаровым дзеткам варта ведаць, што бываюць іншыя жыццёвыя сітуацыі. Думаю, яны будуць не супраць гісторыі з гераіняй на колах.

Да таго ж гэтая асаблівасць Марты не выклікае ў чытачоў нейкага шкадавання да слёз. Аўтарка не маніпулюе нашымі пачуццямі. Марта звычайная цікаўная дзяўчынка, якая жыве з бацькамі і вучыцца дома. Праўда, адчувае сябе адзінокай, бо рэдка бывае на вуліцы — з вазком у доме без пандусаў спусціцца па лесвіцы няпроста. Але яна любіць глядзець у акно і назіраць.

Ужо снежань, хочацца асаблівага снежна-святочнага настрою, але адкуль яму ўзяцца, калі за акном нібыта пачатак вясны. Бруд, слота, дарогі не зацярушвае сняжком, і гэта прымушае Марту сумаваць. Яна вельмі-вельмі марыць пра снег. Хэй, Марта, асцярожней са сваімі марамі :) Дзяўчынка зусім не чакала, што яе мары зусім хутка спраўдзяцца, ды яшчэ і такім чынам.

З гэтай кнігі мы даведаемся пра існаванне фабрыкі снегу, дзе ўсё пад кантролем сучасных тэхналогій. Праўда, гэта не заўжды надзейна, і Марта разам са сваімі незвычайнымі спадарожнікамі будзе спрабаваць усё выправіць. Нечакана ў жыццё галоўнай гераіні ўваходзіць магія і робіць Марту менш адзінокай.

Падзеі ў кнізе адбываюцца ў наш час, персанажы карыстаюцца ноўтбукамі, разбіраюцца ў сучасных тэхналогіях. Не магу сказаць, што ад гэтай кнігі Ганны я засталася ў такім жа захапленні, як ад гісторый пра ката Шпрота. Прыгоды Шпрота больш дынамічныя, бо разлічаны на меншых дзетак. Тут жа кніга падаецца крышачку зацягнутай, хоць падзей адбываецца не так шмат.

Дарэчы, у самым пачатку кнігі сустрэла падрабязнае апісанне галубоў і ўспомніла захапленне аўтаркі: яна займаецца бёрдвотчынгам. І дае цудоўную параду, якую, на жаль, вывучылі яшчэ не ўсе: хлебам і батонам птушак карміць нельга. Лепш для гэтага выкарыстоўваць крупы ці нясмажаныя семкі.

Ілюстратарка ў гісторыі Марты тая ж, што і ў Шпрота, — Лілія Давыдоўская. Ілюстрацыі чароўныя, Марта атрымалася вельмі яркай, са сваёй разыначкай, як і кот Шпрот.

Калі вы ў пошуку новых зімовых гісторый, то можаце звярнуць увагу на гэтую кнігу. Не назвала б яе вельмі дынамічнай і захапляльнай, але сюжэт цікавы, за ім хочацца сачыць. Марта сустракае незвычайных персанажаў і натхняе дзейнічаць.

Неаднаразова ў кнігарнях я сустракала кнігі Генадзя Аўласенкі, і заўсёды іх вокладкі адштурхоўвалі мяне ад чытання. Але ж яго дзіцячая кніга «Як зубраня “Зубраня” наведала» з ілюстрацыямі Веранікі Шпак летась атрымала Прэмію Цёткі «за найлепшае афармленне кнігі для дзяцей і падлеткаў». Ілюстрацыі сапраўды цудоўныя, кнігу прыемна трымаць у руках, таму я падумала, што, магчыма, тэкст таксама будзе вартым, але да яго ўзніклі пэўныя пытанні.
Колькі слоў пра сюжэт, які выглядае, карыстаючыся сучаснай тэрміналогіяй, як натыўная рэклама (або рэкламная інтэграцыя) на 133 старонкі :D
У Белавежскай пушчы жыве зубраня Банцік, якое сябруе з зайчаняткам Вушасцікам. Выпадкова ад наведвальнікаў пушчы Банцік даведваецца пра існаванне загадкавага месца, якое называецца так жа, як і ён — «Зубраня», вядомы беларускі летнік. З таго часу ў Банціка з’яўляецца мара — туды патрапіць, і ў яго гэта атрымліваецца з дапамогай лясной феі, якая ператварае жывёлак-сяброў у звычайных хлопчыкаў.
Здавалася б, нядрэнны захапляльны сюжэт, з магіяй і неверагоднымі ператварэннямі. Але, на жаль, тэкст аповесці пахне канцылярытам і саветчынай. Паглядзіце, напрыклад, на такі сказ:

Але менавіта гэтыя абставіны і дапамаглі зубраняці атрымаць рашучую перамогу, бо воўк, цалкам заняты нядобрай сваёй справай, не адразу заўважыў небяспеку.

Ён глядзеўся б удала толькі ў творах накшталт «Запісак Самсона Самасуя», дзе гэта абумоўлена аўтарскай задумай. Але ну ніяк не пасуе да дзіцячай літаратуры.
Ілюстрацыі сапраўды прыгожыя, што даволі рэдка сустракаецца ў дзіцячых кнігах, выдадзеных у дзяржаўных выдавецтвах. Але я так і не здолела зразумець, у чым заключалася грандыёзная задума вярстальшчыка. Логіка размяшчэння большасці малюнкаў цьмяная, парушаная паслядоўнасць тэксту і ілюстрацый да яго. Напрыклад, паводле сюжэту пэўная падзея (не буду спойлерыць, у адрозненне ад вярстальшчыка кнігі) яшчэ не адбылася, але цэлы разварот з ілюстрацыяй да яе ўжо ёсць, і там раскрываецца сюжэтны паварот. Атрымліваецца, што пра падзею мы спачатку даведаемся з малюнка, а толькі потым сустрэнем яе ў далейшым тэксце. І так амаль з кожнай вялікай ілюстрацыяй.
Шкада, што кніга з такім цудоўным афармленнем аказалася менш цудоўнай зместава і стылістычна. Ці як бы напісаў гэта аўтар:

Менавіта гэтыя абставіны не дапамаглі кнізе атрымаць рашучую перамогу ва ўпартай барацьбе за дзіцячую ўвагу.

Не раз сутыкалася з пытаннем: “У цябе няма дзяцей, дык навошта ты чытаеш дзіцячую літаратуру?” Так і хочацца адказаць: “Таму што магу”. Ці пасмяяцца, што рыхтуюся, каб ведаць, што чытаць будучым дзецям. Але сапраўдная прычына вельмі простая: мне падабаецца чытаць дзіцячую літаратуру. Не таму, што хочацца збегчы ад рэальных дарослых праблем у свет бесклапотнага маленства. Паверце, дзіцячыя кнігі, якія я чытаю часцей за ўсё, бесклапотнымі ніяк не назавеш. Проста дзяцінства — гэта цікавы і цудоўны час, калі вельмі хутка адбываецца станаўленне маленькага чалавека. І мне цікава назіраць за дзецьмі, за тым, як яны спасцігаюць свет, сталеюць і вырашаюць праблемы.
А калі дзіцячая кніга напісаная якасна, то яе цікава чытаць і даросламу (паглядзіце, колькі прыхільнікаў сярод людзей сталага ўзросту ў Гары Потэра). Вера Бурлак піша творы для дзяцей і дарослых, і каб назаўсёды стаць прыхільнікам яе творчасці, трэба хаця б раз патрапіць на яе выступленне. Бо яна не толькі стварае таленавітыя творы, але яшчэ і таленавіта прадстаўляе іх на сцэне.
Сёлета Вера стала лаўрэаткай Прэміі Цёткі за найлепшую кнігу для дзяцей і падлеткаў. “Фантазюркі” — гэта зборнік вершаў пра тое, што вакол нас, а яшчэ пра магію, якая хаваецца ва ўсім гэтым звычайным і побытавым. Сонца, лужыны, дождж, дамы, птушкі і многае іншае. Ёсць у кнізе вершы, прысвечаныя розным відам транспарту, напрыклад, смеццявозу, палівальнай машыне, тралейбусу. Таму калі вашы дзеці любяць транспарт, то з задавальненнем вывучаць гэтыя невялічкія вершыкі і будуць іх цытаваць.
Кажуць, што для дзяцей пісаць проста. І зразумела, што гэта не мусіць быць складаная паэзія, але і не прымітыўная. Добрыя рытмічныя радкі гэтай кнігі лёгка кладуцца ў галаву, запамінаюцца дзецьмі, а потым бясконца паўтараюцца.
Ілюстрацыі да кнігі зрабілі Вераніка Лемешава і Андрэй Пакроўскі, і гэтая частка кнігі мне спадабалася менш за ўсё. Але ж кніга перамагла ў літаратурнай намінацыі Прэміі Цёткі, а не ў мастацкай. Ну і я не мэтавая аўдыторыя гэтай кнігі.
Чытаць зборнік можна пачынаючы з любога ўзросту, калі вы гатовыя, што дзеці бясконца будуць паўтараць адны і тыя ж радкі. Цвёрдая вокладка, квадратная кніга, яркія ілюстрацыі, 52 гладкія старонкі. Добрае папаўненне вашай дзіцячай бібліятэкі.

Перыядычна знаёмлюся з творамі для дзяцей, каб быць у курсе навінак і ведаць, што параіць маленькім чытачам. На жаль, сучасная беларуская дзіцячая літаратура радуе мяне даволі рэдка, але вось, з’явіўся цудоўны кот Шпрот ад выдавецтва “Янушкевіч”. Адразу скажу, што да коцікаў я раўнадушная, таму тут не будзе “мімімі” і “сюсюсю”. Але ілюстрацыі ў кнізе даволі прывабныя (мастачка Лілія Давыдоўская), кот Шпрот атрымаўся такім арыстракратам, з хустачкай, павязанай на шыю.
Ці ведалі вы, што паркі атракцыёнаў жывуць двайным жыццём? Днём яны катаюць людзей, туды бацькі прыходзяць з дзецьмі, каб весела правесці час. А ноччу ў парку з’яўляюцца зусім іншыя наведвальнікі, напрыклад, мышы. Ім жа таксама хочацца павесяліцца і пакатацца на амерыканскіх горках ды іншых атракцыёнах, а незаўважна для людзей гэта можна рабіць толькі ноччу. І вось аднойчы ўночы на адным з атракцыёнаў зніклі тры мышы. Весткі гэтыя скалыхнулі жывёльны свет і даляцелі да ката Шпрота, які жыве недалёка ад парка Чалюскінцаў. Разам з мясцовымі духамі ён вырашае расследаваць гэтае незвычайнае здарэнне.
Тэкст даволі дынамічны, атрымалася містычна-дэтэктыўная гісторыя, якую цудоўна чытаць у цёплы дзень, калі можна ўзяць з сабой кнігу і паехаць у парк. Там сесці на лавачку і пачытаць разам з дзецьмі пра прыгоды ката Шпрота, а потым пакатацца на тых загадкавых атракцыёнах, на якіх знікаюць мышы. Для тых, хто не вельмі ўяўляе, што гэта за парк Чалюскінцаў, на форзацах размешчаная ілюстраваная мапа парка і ваколіцаў. Цікава, што помнік Калініну на гэтай мапе атрымаў назву “Безыменны помнік”.
Вялікі шрыфт, яркія каляровыя ілюстрацыі, крэйдаваная папера, фармат набліжаны да А4. Цудоўнае чытанне гадоў з 4, нічым не горш за папулярных цяпер Фіндуса і Пэтсана.
Зірніце ўважліва на свайго ката. Можа і ён хавае ад вас нейкія таямніцы? Напрыклад, сяброўства з духамі.

А пакуль вакол ціха, людзі спяць і думаюць, што за вокнамі нічога не адбываецца. Ну і хай сабе думаюць. Мы цяпер ведаем, што ўсё ў гэтым горадзе трошкі не такое, якім здаецца на першы погляд.